Tylko indywidualnie i odrębnie od innych dochodów można rozliczyć dochody ze zbytu papierów wartościowych, poza aktywnością ekonomiczną, pozyskane w danym roku kalendarzowym. Służy do tego PIT-38. Powinno się to uczynić do końca kwietnia kolejnego roku.
Jest to blankiet, który zna wszelki inwestor giełdowy. PIT-38 jest przeznaczony dla podatników, którzy w roku skarbowym osiągnęli profity z odpłatnego sprzedania papierów wartościowych (np. akcji, obligacji), użyczonych papierów wartościowych. Mało popularna forma inwestycji zapewniająca zyski, gdy wartość np. akcji, albo obligacji nie wzrosła, a spadła, również wtórnych narzędzi pieniężnych, także dokonań praw z nich wypływających.

PIT-38 przeznaczony jest jednakże nie tylko do uwidocznienia dochodów, lub utrat z gry na giełdzie. Muszą go zrealizować i złożyć też podmioty, które w wyliczanym roku skarbowym scedowały uczestnictwa w spółkach z o.o. i papiery wartościowe, nie rejestrowane na giełdzie, względnie uzyskały profity z tytułu objęcia udziałów, lub akcji w spółkach, mających osobowość ustawową, albo udziałów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepłatniczy w innej formie aniżeli przedsiębiorstwo, albo jego zorganizowana cząstka .
PIT-38 jest zaprojektowany do rozrachunków przychodów zdobytych poza aktywnością gospodarczą. Dokumentuje on interesy i działania pieniężne, skąd strony pozyskiwały, lub zbywały wskazane aktywa. W czasie roku fiskalnego, nie muszą od zysku od tych transakcji opłacać podatku dochodowego od osób fizycznych, albo przedpłat na ten podatek.

Właściwością tych inwestycji jest znaczna zmienność pułapu pożytków, lub szkód. PIT-38 służy wyłącznie do rozliczenia indywidualnego. Nie jest więc możliwe łączne rozliczenie dochodów współmałżonków w owym blankiecie. To zasadnicza, oprócz gatunku zysków i kosztów wykazanych w PIT-38 sprzeczność pomiędzy takim zeznaniem a odrębnym.
W porównaniu do niepozostałych zeznań rocznych, PIT-38 jest o tyle prostszy, że nie potrącamy w nim składek społecznych i zdrowotnych, również nie uzasadniamy tutaj zadatków na podatek dochodowy.